تکرر ادرار یا ادرار دردناک مشکلی است که همه ی انسان ها حداقل یک بار در تمام طول زندگی خود آن را تجربه می‌کنند. این اتفاق ممکن است توسط عوامل مختلفی به وجود بیاید. با ما همراه باشید تا در این مقاله با این عوامل آشنا شوید.(1) (2) (3)
دیسوریا (ادرار دردناک) چیست؟
دیسوریا ، درد یا ناراحتی در هنگام ادرار کردن است . تکرر ادرار اغلب همراه با سوزش ادرار اتفاق می‌افتد. سوزش ادرار نشانه یا علامت یک مشکل اساسی در سلامت فرد است. مردان و زنان در هر سنی ممکن است دچار سوزش ادرار شوند، اما این پدیده در زنان شایع‌تر است .در زنان، عفونت های دستگاه ادراری یکی از علل شایع ادرار دردناک است. در مردان، اورتریت و برخی بیماری های پروستات از علل مکرر ادرار دردناک هستند.
چه کسانی به دیسوریا (ادرار دردناک) مبتلا می شوند؟
مردان و زنان در هر سنی ممکن است ادرار دردناک را تجربه کنند. عفونت های دستگاه ادراری (UTIs) معمولاً با سوزش ادرار همراه است. UTI در زنان بیشتر از مردان رخ می‌دهد و این به آن دلیل است که آناتومی آنها با هم متفاوت است. برای مثال، مجرای ادراری زنان کوتاه‌تر از مردان است. در نتیجه، باکتری‌ها اغلب راحت‌تر وارد مثانه می‌شوند که می‌تواند منجر به عفونت ادراری شود.
سایر افرادی که در معرض خطر ابتلا به دیسوری هستند عبارتند از:
- زنان حامله
- مردان و زنان مبتلا به دیابت
- مردان و زنان مبتلا به هر نوع بیماری مثانه ایی
علائم سوزش ادرار (ادرار دردناک) چیست؟
علائم ادرار دردناک می‌تواند بین مردان و زنان متفاوت باشد، اما هر دو جنس معمولاً آن را به عنوان سوزش یا خارش توصیف می‌کنند که سوزش شایع ترین علامتی است که گزارش شده است.
درد می‌تواند در شروع ادرار یا بعد از ادرار ایجاد شود، در شروع ادرار اغلب نشانه عفونت دستگاه ادراری است و بعد از دفع ادرار می‌تواند نشانه ای از مشکل در مثانه یا پروستات باشد که در مردان، درد قبل و بعد از ادرار نیز می‌تواند در آلت تناسلی باقی بماند.
علائم در زنان می‌تواند داخلی یا خارجی باشد. درد خارج از ناحیه واژن ممکن است ناشی از التهاب یا تحریک این قسمت از بدن که پوست حساسی دارد، باشد. درد داخلی می‌تواند نشانه عفونت دستگاه ادراری باشد.
چه شرایطی باعث سوزش ادرار (ادرار دردناک) می‌شود؟
- سنگ مثانه
- سیستیت (التهاب مثانه) که همچنین به عنوان سندرم درد مثانه شناخته می‌شود، وضعیتی است که باعث تحریک مزمن مثانه به مدت 6 هفته یا بیشتر بدون عفونت زمینه ای می‌شود که علائم آن می‌تواند درد در هنگام مقاربت، درد در واژن، درد کیسه بیضه و فشار در ناحیه مثانه باشد.
- داروها از جمله داروهایی که پزشکان برای درمان سرطان مثانه تجویز می‌کنند، ممکن است بافت های مثانه را تحریک و ملتهب کنند. این اغلب می‌تواند باعث درد هنگام ادرار شود.
- تب خال ناحیه تناسلی
- سوزاک
- انجام یک روش جدید دستگاه ادراری، از جمله استفاده از ابزار اورولوژی برای آزمایش یا درمان
- عفونت کلیه (که پیلونفریت نیز نامیده می شود)
- سنگ کلیه که مجموعه‌ای از مواد مانند کلسیم یا اسید اوریک هستند و در کلیه‌ها و اطراف آن سنگ‌های سخت شده ایجاد می‌کنند. گاهی اوقات، سنگ های کلیه در نزدیکی ناحیه ای که ادرار وارد مثانه می شود، قرار می گیرند. این می تواند باعث ادرار دردناک شود.
- بیماری های مقاربتی (STD) مانند کلامیدیا، سوزاک و تبخال، همگی می توانند بر دستگاه ادراری تأثیر بگذارند و منجر به درد هنگام ادرار شوندکه علائم ممکن است بسته به نوع STI متفاوت باشد. به عنوان مثال، تبخال به طور معمول باعث ایجاد ضایعات تاول مانند در ناحیه تناسلی می شود.
- صابون، عطر و سایر محصولات مراقبت شخصی
- تنگی مجرای ادرار (تنگی مجرای ادرار)
- اورتریت (عفونت مجرای ادرار)
- عفونت دستگاه ادراری (UTI) زمانی اتفاق می‌افتد که باکتری‌ها در جایی از دستگاه ادراری تجمع کنند.
- واژینیتیا واژینوز می‌تواند به دلیل رشد بیش از حد باکتری ها یا مخمرها رخ دهد. این عفونت علائمی همچون ترشحات بدبو یا غیرمعمول واژن، درد در هنگام مقاربت و خونریزی واژینال که معمولاً خفیف است را دارا می‌باشد.
- اسفنج های ضد بارداری یا اسپرم کش ها
- پروستاتیت (عفونت یا التهاب پروستات) که در اثر عفونت باکتریایی کوتاه مدت ایجاد می‌شود البته التهاب مزمن ناشی از یک بیماری دیگر مانند STI نیز می‌تواند باعث پروستاتیت شود که علائم آن می‌تواند مشکل در ادرار کردن، درد در مثانه، بیضه ها و آلت تناسلی، مشکل در انزال و انزال دردناک و نیاز به ادرار مکرر، به خصوص در شب باشد.
دیسوریا (ادرار دردناک) چگونه تشخیص داده می شود؟
اگر هنگام ادرار کردن احساس درد یا سوزش کردید به پزشک مراجعه کنید. سوزش ادرار می تواند نشانه ای از وضعیت پزشکی باشد که ممکن است نیاز به درمان داشته باشد. برای تشخیص درد، ابتدا پزشک سابقه پزشکی کامل شما را بررسی می‌کند، برای مثال از شما سؤالاتی در مورد شرایط پزشکی فعلی و گذشته شما، مانند دیابت شیرین یا اختلالات نقص ایمنی می‌پرسد. او همچنین ممکن است در مورد سابقه جنسی شما بپرسد تا مشخص کند آیا STI می‌تواند علت درد باشد یا خیر. آزمایش‌هایی برای غربالگری عفونت‌های مقاربتی نیز ممکن است مورد نیاز باشد، به‌ویژه اگر مردان از آلت تناسلی خود ترشح داشته باشند یا زنان از واژن خود ترشح داشته باشند. پزشک شما همچنین در مورد نسخه‌های فعلی و استفاده از داروهای بدون نسخه و هرگونه «درمان‌های خانگی» آزمایش شده برای تشخیص سوزش ادرار سؤال می‌کند.
پزشک شما همچنین از شما در مورد علائم فعلی‌تان می‌پرسد و نمونه‌ای تمیز از ادرارتان را دریافت می‌کند. نمونه ادرار شما از نظر گلبول های سفید، گلبول های قرمز یا مواد شیمیایی خارجی بررسی می‌شود. وجود گلبول های سفید به پزشک می‌گوید که در مجرای ادراری خود دچار التهاب شده اید. کشت ادرار نشان می‌دهد که آیا عفونت مجاری ادراری دارید یا خیر و اگر چنین است، باکتری های عامل آن را نشان می‌دهد. این اطلاعات به پزشک شما اجازه می‌دهد تا آنتی‌بیوتیکی را انتخاب کند که بهترین عملکرد را در درمان باکتری دارد.
اگر هیچ نشانه ای از عفونت در نمونه ادرار شما یافت نشد، پزشک ممکن است آزمایش های بیشتری را برای بررسی مثانه یا پروستات (در مردان) پیشنهاد کند. پزشک شما همچنین ممکن است یک نمونه سواب از پوشش واژن یا مجرای ادرار شما برای بررسی علائم عفونت (در زنان) بگیرد.
دیسوریا (ادرار دردناک) چگونه درمان می شود؟
درمان دیسوریا بستگی به علت درد دارد. اولین قدم در درمان شما این است که تعیین کنید آیا ادرار دردناک شما ناشی از عفونت، التهاب، عوامل غذایی یا مشکلی در مثانه یا پروستات است.
- عفونت های دستگاه ادراری بیشتر با آنتی بیوتیک ها درمان می‌شوند. اگر درد شما شدید باشد، ممکن است فنازوپیریدین برای شما تجویز شود. توجه: این دارو ادرار شما را قرمز مایل به نارنجی می کند و لباس های زیر را لکه دار می‌کند.
- التهاب ناشی از تحریک پوست معمولاً با اجتناب از عامل تحریک کننده درمان می‌شود.
- دیسوری ناشی از یک بیماری زمینه ای مثانه یا پروستات با درمان بیماری زمینه ای درمان می‌شود.
آیا می توان کاری برای پیشگیری از سوزش ادرار انجام داد؟
- آب بیشتری بنوشید. روزی دو تا سه لیتر آب بنوشید.
- اگر از پد بی اختیاری ادرار استفاده می کنید، به محض اینکه کثیف شد آن را عوض کنید.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
مهم است که به پزشک خود مراجعه کنید تا مشخص شود که آیا علائم شما مربوط به عفونت دستگاه ادراری است یا علت پزشکی دیگری دارد. در هر صورت، هر چه زودتر به پزشک خود مراجعه کنید، زودتر تشخیص داده می شود و درمان شروع می شود.
نتیجه گیری
ادرار دردناک یک علامت شایع با دلایل بسیاری است که تعدادی از آنها مربوط به عفونت باکتریایی است. افرادی که احساس بیماری می کنند باید قبل از اینکه عفونت بدتر شود و علائم اضافی ایجاد کند، به پزشک خود مراجعه کنند.
