سیفلیس چیست؟ علاپم + درمان + پیشگیری

سیفلیس یک عفونت مقاربتی باکتریایی (STI) است که قابل پیشگیری و قابل درمان است. اگر درمان نشود، می‌تواند باعث مشکلات جدی شود. ما در این مقاله قصد داریم شما را با سیفلیس و علایم آن آشنا کنیم.{1}{1}

سیفلیس چیست؟

سیفلیس یک عفونت مقاربتی (STI) است که اگر درمان نشود، می‌تواند مشکلات جدی برای فرد مبتلا ایجاد کند. این بیماری در طول رابطه جنسی دهانی، واژینال و مقعدی، در طول بارداری و از طریق انتقال خون می‌تواند منتقل می‌شود. سیفیلیس مراحل مختلفی دارد که شامل اولیه ، ثانویه ، نهفته و سوم  است که هر مرحله می‌تواند علائم و نشانه های متفاوتی داشته باشد.

علائم و نشانه های سیفلیس چیست؟

بسیاری از افراد مبتلا به سیفلیس علائمی ندارند یا متوجه آن نمی‌شوند. به همین دلیل ممکن است حتی به پزشک مراجعه نکنند که این بسیار خطرناک است. این عفونت چندین مرحله دارد.

مرحله اول (اولیه)

سیفلیس، ممکن است متوجه یک یا چند زخم شوید. زخم محلی است که سیفلیس وارد بدن شما شده است. این زخم ها معمولا در داخل، روی یا اطراف  قسمت های زیر  ایجاد می‌شوند :

1. آلت تناسلی
2. واژن
3. مقعد
4. راست روده
5. لب یا در دهان

زخم ها معمولا (اما نه همیشه) سفت، گرد و بدون درد هستند. از آنجایی که زخم بدون درد است، ممکن است متوجه آن نشوید. زخم معمولاً 3 تا 6 هفته طول می‌کشد و بهبود می‌یابد. حتی پس از برطرف شدن زخم، باز هم باید تحت درمان باشید. این کار از انتقال عفونت شما به مرحله ثانویه جلوگیری می‌کند.

مرحله ثانویه

ممکن است بثورات پوستی و یا زخم در دهان، واژن یا مقعد داشته باشید. این مرحله معمولاً با بثورات در یک یا چند ناحیه از بدن شما شروع می‌شود. بثورات می‌تواند زمانی که زخم اولیه شما در حال بهبود است یا چندین هفته پس از بهبود زخم ظاهر شود.همچنین می‌تواند در کف دست ها و یا کف پاهای شما باشد و به شکل های خشن ، قرمز یا قرمز مایل به قهوه ای ظاهر شوند.

بثورات معمولاً خارش ندارند و گاهی اوقات آنقدر بدون عوارض بالینی هستند که متوجه آن نمی‌شوید. علائم دیگر ممکن است شامل موارد زیر باشد:

1. تب
2. غدد لنفاوی متورم
3. گلو درد
4. ریزش مو تکه تکه
5. سردرد
6. کاهش وزن
7. دردهای عضلانی
8. خستگی (احساس خستگی بسیار)

علائم این مرحله اگر تحت درمان باشید، از بین خواهند رفت. بدون درمان ، عفونت شما به مراحل نهفته و احتمالاً مرحله سوم منتقل می‌شود.

مرحله نهفته

سیفلیس دوره ای است که هیچ علامت یا نشانه قابل مشاهده ای ندارد. اگر درمان صورت نگیرد، سال ها در بدن فرد باقی می‌ماند و از بین نمی‌رود.

• اغلب علائمی ندارد
• در صورت عدم درمان، پس از سالها به مرحله سوم و آخر می‌رسد.
• سیفلیس سوم می‌تواند منجر به بیماری های مغزی و قلبی عروقی و سایر بیماری ها شود.

نوزادانی که با این عفونت متولد می‌شوند می‌توانند موارد زیر را تجربه کنند:

• بثورات
• التهاب در اندام ها
• کم خونی
• مشکلات استخوان و مفاصل
• شرایط عصبی از جمله کوری، ناشنوایی، مننژیت
• تاخیرهای رشدی
• تشنج

برخی از این علائم ممکن است بعداً در زندگی فرد مشاهده شوند.

مرحله سوم

اکثر افراد مبتلا به سیفلیس درمان نشده به سیفلیس سوم مبتلا نمی‌شوند. با این حال، زمانی که این اتفاق می‌افتد، می‌تواند بسیاری از سیستم های اندام مختلف بدن را تحت تاثیر قرار دهد. این اندام ها شامل قلب و عروق خونی و مغز و سیستم عصبی است. این مرحله بسیار جدی است و 10 تا 30 سال پس از شروع عفونت فرد رخ می‌دهد. در مرحله سوم، این بیماری به اندام های داخلی شما آسیب می‌رساند و می‌تواند منجر به مرگ شود. یک پزشک معمولاً می‌تواند سفلیس ثالثه را با کمک آزمایش های متعدد تشخیص دهد.

نوروسیفلیس، سیفلیس چشمی و اتوسیفلیس

بدون درمان، سیفلیس می‌تواند به مغز و سیستم عصبی (نوروسیفلیس)، چشم (سفلیس چشمی) یا گوش (اتوسیفلیس) سرایت کند. این می تواند در هر یک از مراحلی که در بالا توضیح داده شد اتفاق بیفتد.

علائم و نشانه های نوروسیفلیس می‌تواند شامل موارد زیر باشد:

• سردرد شدید
• ضعف عضلانی و یا مشکل در حرکات عضلانی
• تغییرات در وضعیت ذهنی فرد (مشکل تمرکز، سردرگمی، تغییر شخصیت) و یا زوال عقل (مشکلات با حافظه، تفکر ویا تصمیم گیری)

نشانه های سیفلیس چشمی شامل موارد زیر است:

• درد و یا قرمزی چشم 
• تغییر در بینایی فرد، تاری دید یا حتی نابینایی

علائم و نشانه های اتوسیفلیس ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• از دست دادن شنوایی 
• زنگ زدن، وزوز، غرش یا خش خش در گوش (“وزوز”) 
• سرگیجه (احساس اینکه شما با اطرافتان در حال حرکت یا چرخش هستند).

سیفلیس مادرزادی

 سیفلیس درمان نشده ممکن است منجر به عواقب منفی شدید مانند مرده زایی، مرگ نوزادی، نارس بودن، وزن کم هنگام تولد و مشکلات سلامتی مادام العمر برای نوزاد مبتلا شود. شصت و هفت درصد از زنان مبتلا به سیفلیس درمان نشده، پیامد نامطلوبی در بارداری خواهند داشت، از جمله 26 درصد از زنانی که جنین خود را از دست می دهند یا مرده به دنیا می آورند. این بیماری دومین علت شایع مرده زایی به دلیل بیماری های عفونی در سراسر جهان است.

در حال حاضر هیچ آزمایش تشخیصی برای سیفلیس مادرزادی وجود ندارد. تمام نوزادان زنده یا مرده از زنان مبتلا به سیفلیس، باید برای شواهد سیفلیس مادرزادی بررسی شوند. برای نوزادان زنده، معاینه بالینی، رادیولوژی (در صورت وجود) و آزمایش‌های آزمایشگاهی در بدو تولد و آزمایش‌های پیگیری به تعریف درمان کمک می‌کند.

تشخیص سیفلیس چگونه است؟

تشخیص سیفلیس بر اساس تاریخچه بالینی و جنسی، معاینه فیزیکی، آزمایشات آزمایشگاهی و گاهی رادیولوژی فرد انجام می‌شود، زیرا علائم شایع یا قابل توجه نیستند.

سیفلیس توسط باکتری ترپونما پالیدوم ایجاد می‌شود. آزمایش های آزمایشگاهی برای سیفلیس شامل تشخیص مستقیم T.pallidum از طریق میکروسکوپ یا روش های غیرمستقیم مانند آزمایش خون است. تست های سریع نیز در دسترس هستند و می‌توانند نتایج را در چند دقیقه ارائه دهند و شروع فوری درمان را تسهیل کنند.

آیا درمانی برای سیفلیس وجود دارد؟

بله، سیفلیس با آنتی بیوتیک قابل درمان است. با این حال، درمان ممکن است هیچ آسیبی را که عفونت ایجاد می‌کند خنثی کند.

مراحل اولیه سیفلیس با تزریق پنی سیلین درمان می‌شود. به عنوان خط دوم درمان، پزشکان ممکن است از داکسی سایکلین، سفتریاکسون یا آزیترومایسین که داروهای آنتی بیوتیکی هستند نیز استفاده کنند. داکسی سایکلین برای زنان باردار استفاده نمی‌شود.

پنی سیلین همچنین برای درمان مراحل بعدی سیفلیس استفاده می شود، اما دوزهای بیشتری مورد نیاز است. دوزها معمولاً یک بار در هفته به مدت سه هفته، از جمله زمانی که امکان شناسایی مرحله عفونت وجود ندارد، تجویز می‌شود.

پنی سیلین می‌تواند از انتقال سیفلیس از مادر به نوزاد جلوگیری کند. نوزادانی که با سیفلیس (سیفلیس مادرزادی) متولد می‌شوند، یا نوزادانی که مادرشان سیفلیس درمان نشده داشته است، برای جلوگیری از مشکلات جدی سلامتی باید فورا تحت درمان قرار گیرند.

سیفلیس چگونه پخش می‌شود؟

شما می‌توانید با تماس مستقیم با زخم سیفلیس در حین رابطه جنسی واژینال، مقعدی یا دهانی به سیفلیس مبتلا شوید. همچنین سیفلیس می‌تواند از مادر مبتلا به سیفلیس به جنین او سرایت کند.

سیفلیس از طریق اشیا زیر منتقل نمی‌شود:

• صندلی توالت
• دستگیره های در
• استخرهای شنا
• جکوزی ها
• وان حمام
• به اشتراک گذاشتن لباس، یا ظروف غذا خوردن

سیفلیس در طول رابطه جنسی دهانی، مقعدی یا واژینال از طریق تماس با ضایعات عفونی و همچنین در دوران بارداری از طریق جفت منتقل می‌شود. انتقال معمولاً در مراحل اولیه بیماری، یعنی تا 2 سال پس از عفونت رخ می‌دهد.

سیفلیس و عفونت HIV

سیفلیس خطر ابتلا به عفونت HIV را تا دو برابر افزایش می‌دهد و همچنین سایر بیماری های مقاربتی مانند سوزاک، کلامیدیا، تبخال تناسلی و غیره را افزایش می‌دهد.

چگونه می‌توانم خطر ابتلا به سیفلیس را کاهش دهم؟

استفاده مداوم و صحیح از کاندوم بهترین راه برای پیشگیری از سیفلیس و بسیاری از بیماری های مقاربتی دیگر است. سیفلیس همچنین می‌تواند از طریق تماس با سایر نواحی بدن که با کاندوم پوشانده نشده است، از جمله اندام تناسلی، مقعد و دهان گسترش یابد. افرادی که در معرض خطر بالاتر عفونت هستند باید حداقل سالی یک بار آزمایش شوند.

اگر از نظر جنسی فعال هستید، می‌توانید کارهای زیر را برای کاهش احتمال ابتلا به سیفلیس انجام دهید:

• قرار گرفتن در یک رابطه طولانی مدت متقابل تک همسری با شریکی که آزمایش شده و سیفلیس ندارد
• استفاده صحیح از کاندوم در هر بار رابطه جنسی

کاندوم با جلوگیری از تماس با زخم از گسترش سیفلیس جلوگیری می‌کند. گاهی اوقات زخم ها در مناطقی ایجاد می‌شوند که با کاندوم پوشانده نشده اند. تماس با این زخم ها همچنان می‌تواند باعث انتقال سیفلیس شود.

زنان باردار باید در اولین ویزیت مراقبت های دوران بارداری از نظر سیفلیس آزمایش شوند و در صورت مثبت بودن نتیجه آزمایش، فورا تحت درمان قرار گیرند. 

آیا پس از دریافت درمان می‌توانم دوباره به سیفلیس مبتلا شوم؟

یک بار ابتلا به سیفلیس شما را از ابتلای مجدد به آن محافظت نمی‌کند. حتی پس از درمان موفقیت آمیز، می‌توانید دوباره به آن مبتلا شوید. فقط آزمایش های آزمایشگاهی می‌تواند تایید کند که آیا شما سیفلیس دارید یا خیر. برای اطمینان از موفقیت آمیز بودن درمان، انجام آزمایشات بعدی توسط پزشک ضروری است.

ممکن است مشخص نباشد که یک شریک جنسی مبتلا به سیفلیس است. زخم های سیفلیس در واژن، مقعد، دهان یا زیر پوست ختنه گاه آلت تناسلی به سختی قابل مشاهده هستند. اگر شریک جنسی شما آزمایش و درمان را دریافت نکند، ممکن است دوباره به این بیماری مبتلا شوید.

نتیجه گیری

افرادی که از نظر جنسی فعال هستند ممکن است به سیفلیس که یک بیماری مقاربتی قابل درمان (STD) مبتلا شوند. استفاده صحیح و مداوم از کاندوم در حین رابطه جنسی می‌تواند از آن جلوگیری کند. افرادی که مشکوک به سیفلیس هستند باید با پزشک متخصص صحبت کنند.